De impact van ganzenschade

Ganzenschade vormt een voortdurende uitdaging voor de Nederlandse land- en tuinbouwsector. Met hun aanzienlijke eetlust en neiging om in grote groepen te opereren, veroorzaken ganzen aanzienlijke schade aan gewassen, wat enerzijds resulteert in financiële verliezen voor boeren en tuinders en anderzijds potentiële gevolgen voor de lokale markt. Laten we eens dieper ingaan op de impact van deze kwestie voor de boer én burger.

Ganzen zijn bekend om hun vraatzucht, vooral tijdens migratieseizoen in de winter. Ze voeden zich vaak met gras, gewassen zoals tarwe, gerst, maïs en aardappelen. Hun neiging om in grote zwermen te opereren maakt de schade nog erger, omdat een grote groep ganzen binnen korte tijd een groot areaal kan verwoesten. Dit leidt tot directe verliezen voor boeren en tuinders, omdat ze niet alleen de kosten van het zaaien en verzorgen van gewassen dragen, maar ook de kosten van de verloren opbrengst.

Naast directe gewasschade brengen ganzen ook indirecte kosten met zich mee, zoals het gebruik van afschrikmiddelen zoals afschriklinten, neppe roofvogels aan een draad, knalapparaten en lasers. Deze kosten kunnen aanzienlijk zijn en verder drukken op de kosten van boeren en tuinders.

 De jaarlijkse schade veroorzaakt door ganzen loopt in Nederland in de miljoenen euro’s

Het precies bepalen van de totale schade veroorzaakt door ganzen in euro’s is een uitdagende taak vanwege verschillende factoren, waaronder variabiliteit in gewasbeschadiging, seizoensgebondenheid en regionale verschillen. Echter, schattingen en verslagen van o.a. BIJ12 geven aan dat de jaarlijkse schade veroorzaakt door ganzen in Nederland in de tientallen miljoenen euro’s loopt. En let op: dit is uitgekeerde schade.

uitgekeerde ganzenschade via bron BIJ12

De werkelijke schade ligt hoger doordat niet alles gemeld wordt. En omdat er een eigen risico geldt voor de ondernemer. Deze is vaak 5% van het totale schadebedrag. Via BIJ12 zijn alleen de directe kosten bekend van boeren die melden. Onze aanname is dat de werkelijke schade nog vele malen (4 á 5 keer) hoger ligt. Niet iedereen meld de schade namelijk. Indirecte kosten zijn voor rekening van de grondeigenaar, hier is geen vergoeding voor en dus niet meegenomen in het verslag van BIJ12

Impact op de Nederlandse burgers en onze voedselvoorziening

De impact van ganzenschade reikt verder dan alleen de land- en tuinbouwsector. De Nederlandse burger kan indirect worden beïnvloed door deze kwestie door mogelijke gevolgen voor de voedselvoorziening. Als gewassen worden vernietigd door ganzen, kan dit leiden tot verminderde beschikbaarheid van lokale producten en mogelijk hogere prijzen voor consumenten. Bovendien kan de verstoring van landbouwactiviteiten door ganzen uiteindelijk invloed hebben op de stabiliteit van de voedselvoorzieningsketen, met mogelijke langetermijngevolgen voor de voedselzekerheid in Nederland.

In conclusie, ganzenschade blijft een significante uitdaging voor de Nederlandse land- en tuinbouwsector, met aanzienlijke economische en operationele gevolgen. Het is belangrijk voor beleidsmakers, boeren, en andere belanghebbenden om samen te werken aan effectieve strategieën voor het beheer van ganzenpopulaties en het minimaliseren van de schade aan gewassen om de duurzaamheid en veerkracht van de landbouwsector te waarborgen en de voedselvoorziening te beschermen.

Jasper Seidel